- భారత్, రష్యా మైత్రికి కొత్త చిక్కులు!
దశాబ్దాలుగా భారత్‌కు వ్యూహాత్మక భాగస్వామిగా ఉన్న రష్యా, పాకిస్థాన్‌తో భారీ డీల్‌ను ఖరారు చేసింది. నిలిచిపోయిన సోవియట్ కాలం నాటి ఉక్కు కర్మాగారాన్ని పునరుద్ధరించేందుకు ఒప్పందం కుదుర్చుకోవడం ఢిల్లీ వర్గాల్లో కలకలం రేపుతోంది. ఈ పరిణామం ప్రాంతీయ ఆర్థిక సంబంధాలను మార్చివేయడమే కాకుండా, భారత్-రష్యా మధ్య కొత్త దౌత్యపరమైన ఉద్రిక్తతలకు దారితీసే అవకాశం ఉంది.
రష్యా రాయబారి డెనిస్ నజ్రుయేవ్, పాకిస్థాన్ అధికారులు ఈ ఒప్పందాన్ని ధృవీకరించారు. 2015లో పాతబడిన యంత్రాలు, దుర్వినియోగం కారణంగా మూతపడిన పాకిస్తాన్ స్టీల్ మిల్స్ (PSM) ను పునర్నిర్మించి, ఆధునీకరించడమే ఈ ఒప్పందం లక్ష్యం.
కరాచీ సమీపంలోని 19,000 ఎకరాల PSM స్థలంలో 700 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో కొత్త ఉక్కు కర్మాగారం ఏర్పాటు కానుంది. పాకిస్తాన్‌లో ఉన్న 1.4 బిలియన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజ నిల్వలను ఈ ప్రాజెక్టు ఉపయోగించుకుంటుంది. 1973లో సోవియట్ మద్దతుతో నిర్మించిన PSM, ఒకప్పుడు సంవత్సరానికి 1.1 మిలియన్ టన్నుల ఉక్కును ఉత్పత్తి చేసేది. అయితే, సంవత్సరాల తరబడి జరిగిన అవినీతి, సరైన నిర్వహణ లేకపోవడం వల్ల $2.14 బిలియన్ల నష్టాన్ని చవిచూసింది.
అధునాతన రష్యన్ ఉక్కు తయారీ సాంకేతికతతో ఈ పునరుద్ధరణ ప్రాజెక్టు, పాకిస్తాన్ వార్షిక ఉక్కు దిగుమతి బిల్లును 30% తగ్గించి, $2.6 బిలియన్ల విదేశీ ఖర్చులను ఆదా చేస్తుందని అంచనా. కేవలం మార్చి నెలలోనే దిగుమతి చేసుకున్న స్క్రాప్, సెమీ-ఫినిష్డ్ ఉత్పత్తులపై పాకిస్తాన్ $324 మిలియన్లు ఖర్చు చేసింది. ఈ ఖర్చును కొత్త ప్లాంట్ గణనీయంగా తగ్గిస్తుందని భావిస్తున్నారు.
ఈ ప్రాజెక్టు ఆర్థిక, అమలు పర్యవేక్షణకు ఒక ఉమ్మడి కార్యవర్గం ఏర్పాటు కానుంది. ఈ నిర్ణయం మాస్కో, ఇస్లామాబాద్ మధ్య లోతైన ఆర్థిక సహకారాన్ని సూచిస్తుంది.
భారత్‌కు ప్రత్యర్థి అయిన పాకిస్తాన్‌కు రష్యా అసంభావ్య స్నేహహస్తం అందించడం న్యూఢిల్లీతో తన సంప్రదాయ సంబంధాలపై ఒత్తిడిని పెంచుతుంది. ముఖ్యంగా భౌగోళిక రాజకీయ పొత్తులు వేగంగా మారుతున్న సమయంలో ఈ పరిణామం ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది. బీజింగ్‌తో మాస్కో పెరుగుతున్న సాన్నిహిత్యం, ఆసియాలో దాని అభివృద్ధి చెందుతున్న ఇంధన, రక్షణ సంబంధాల కారణంగా భారత్-రష్యా సంబంధాలు ఇప్పటికే పరీక్షకు గురవుతున్న సమయంలో ఈ పరిణామం చోటుచేసుకుంది.
ఈ ఒప్పందం పూర్తిగా పాకిస్తాన్‌తో ఆర్థిక సహకారాన్ని మాత్రమే కోరుకుంటుందని రష్యా చెబుతున్నప్పటికీ, పారిశ్రామిక, సాంకేతిక భాగస్వామ్యం తరచుగా లోతైన వ్యూహాత్మక నిశ్చియానికి మార్గం సుగమం చేస్తుందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
రష్యాను సుదీర్ఘకాలంగా విశ్వసనీయ రక్షణ, ఇంధన భాగస్వామిగా భావించిన భారతదేశానికి, మాస్కో ప్రాంతీయ ప్రాధాన్యతలలో క్రమంగా మార్పు వస్తుందనే ఆందోళనలను ఈ చర్య పెంచుతోంది.
ఈ ప్రాజెక్ట్ పూర్తిగా ఆర్థికపరమైనదిగా అనిపించినప్పటికీ, వ్యూహాత్మక పరిణామాలు చాలా విస్తృతమైనవిగా ఉండవచ్చు. ఇది దక్షిణాసియా శక్తి సమతుల్యతలో విస్తృతమైన పునరుద్ధరణకు నాంది కావచ్చు.
